Zararlı Yazılım Türleri Nelerdir?

Zararlı yazılımlar, işlevlerine ve yayılım yöntemlerine göre çeşitli türlere ayrılabilir. En popüler zararlı yazılım türleri arasında internet virüsleri, truva atları, solucanlar, casus yazılımlar, fidye yazılımları ve kötü amaçlı reklam yazılımları bulunmaktadır. Bu yazılımlar benzerlik gösterseler de içerdikleri kodlar ve erişebildikleri alanlar bakımından kendi içlerinde farklılık gösterirler.

İnternet Virüsü

İnternet virüsü, bir bilgisayarın işletim sistemine zarar veren veya bilgisayara zararlı yazılım yükleyen bir kötü amaçlı yazılımdır. İnternet virüsleri genellikle e-posta ekleri, indirme linkleri veya sahte web siteleri gibi çeşitli yollarla yayılırlar. 

Bir internet virüsü, bir kez bilgisayara girdikten sonra, kendi kendine çoğalabilir ve diğer bilgisayarlara da yayılabilir. Bu şekilde, bir internet virüsü, internet üzerindeki geniş bir kullanıcı tabanına yayılabilir ve büyük zararlar verebilir. İnternet virüsleri, bilgisayarı yavaşlatabilir, kullanıcı bilgilerini çalabilir, bilgisayar dosyalarını silip yok edebilir veya bilgisayarın tamamen kullanılamaz hale getirilmesine neden olabilir.

Truva Atı

Truva atı virüsü, bilgisayarınızda kötü niyetli faaliyetler gerçekleştirmek için tasarlanmış bir kötü amaçlı yazılımdır. Adını, antik Yunan mitolojisindeki Truva Savaşı'ndaki efsanevi ahşap at figüründen alır. 

Truva atı virüsü, kullanıcıya yanıltıcı mesajlar göndererek veya sahte web siteleri gibi çeşitli yöntemlerle yayılabilir. Truva atı virüsleri, bilgisayarınızdaki dosyaları silmek, şifreleri çalmak, kişisel bilgilerinizi ele geçirmek veya bilgisayarınızı bir botnete dahil etmek gibi çeşitli zararlı faaliyetlerde bulunabilirler.

İnternet Solucanı

İnternet solucanı, bilgisayar ağlarında kendisini kopyalayabilen ve çoğalabilen, kendi kendine yayılabilen bir kötü amaçlı yazılımdır. Solucanlar, genellikle ağlarda bulunan zayıf noktalardan veya güvenlik açıklarından yararlanarak yayılırlar. 

Bir internet solucanı, bir kez bir bilgisayara girdiğinde, diğer bilgisayarlara kendisini kopyalayabilir ve bunu yaparken ağ bant genişliğini kullanarak ağda büyük bir trafik yükü oluşturabilir. Bu nedenle, bir internet solucanı, ağda ciddi bir performans düşüşüne ve hatta ağın çökmesine neden olabilir. İnternet solucanları, bilgisayarları ve ağları bozabilir, kullanıcı bilgilerini çalabilir ve bilgi güvenliğini tehlikeye atabilir. 

Casus Yazılımı

Casus yazılımı (spyware), bir bilgisayar veya mobil cihazın kullanıcısının bilgisi veya izni olmadan, birçok farklı izleme işlevleri yapmak üzere kurgulanmış bir kötü amaçlı yazılımdır.

Casus yazılımı, bilgisayar kullanıcısının aktivitelerini izleyerek, bilgilerini çalarak veya izinsiz kullanarak, kişisel yaşamına veya iş faaliyetlerine dair casusluk yapabilir. Bu yazılım, bir kişinin bilgisayarına veya mobil cihazına, kullanıcının farkında olmadan, bir e-posta ekini veya internet tarayıcısında indirilen bir dosyayı açması gibi birçok farklı yöntemle bulaşabilir.

Casus yazılımı, bilgisayardaki klavye girdilerini, şifreleri, tarayıcı geçmişini, e-posta adreslerini, kişisel belgeleri, fotoğrafları ve hatta işletme gizlilik bilgilerini çalabilir. Ayrıca, casus yazılımı, reklam yazılımı veya çerezlerle birleştirilerek, kullanıcının web tarama alışkanlıklarını izleyerek, kullanıcıların profillerini oluşturabilir ve bu bilgileri kullanarak kişiselleştirilmiş reklamlar göstermek için pazarlama firmalarına satabilir.

Fidye Yazılımı

Fidye yazılımı (ransomware), bir bilgisayar kullanıcısının dosyalarını şifreleyerek ya da erişimini engelleyerek, kullanıcının dosyalarına yeniden kullanabilmesi için fidye ödemeye zorlayan bir kötü amaçlı yazılım türüdür.

Fidye yazılımları, genellikle e-posta ekleri, sahte indirme linkleri veya web siteleri aracılığıyla yayılır. Bu yazılım, bilgisayara girdiğinde, bilgisayarın tüm dosyalarını şifreler veya kullanıcının erişimini engeller ve ardından dosyaların kilidini açmak için ödeme yapmayı gerektirir.

Fidye yazılımları, kurumsal işletmeler, hükümet kurumları ve hatta kişisel kullanıcılar dahil olmak üzere herhangi bir bilgisayar kullanıcısını hedef alabilir. Fidye yazılımı, kendi içerisinde diğer kötü amaçlı yazılımları da barındırabilir. Çünkü bir kötü amaçlı yazılım, kullanıcıya ait şifre ve diğer bilgileri alma amacı güder.

Kötü Amaçlı Reklam Yazılımı

Kötü amaçlı reklam yazılımı (malvertising), bir reklamın içinde veya bir reklam tarafından yönlendirilen bir web sayfasında, kötü amaçlı bir yazılımın yayılması için kullanılan bir tür yazılımdır.

Kötü amaçlı reklam yazılımları, reklamların yayınlandığı web sitelerinde görüntülenen reklamlar aracılığıyla bulaşabilir. Bu yazılım, reklamın içine yerleştirilir ve reklamın tıklanması veya fare hareketleri gibi belirli bir eylemin gerçekleştirilmesiyle otomatik olarak indirilir ve bilgisayarınıza veya mobil cihazınıza bulaşır. Kötü amaçlı reklam yazılımları, bilgisayarınızdaki dosyaları silmek, şifreleri çalmak, kullanıcıların kişisel bilgilerini çalmak veya bilgisayarınızı bir botnete dahil etmek gibi çeşitli zararlı faaliyetlerde bulunabilir.

Siber suçlular, zararlı yazılımları kullanarak hedef sistemlere sızmaktadırlar. Bu sistemlerde kontrol sağlamayı ve istedikleri eylemleri gerçekleştirmeyi amaçlarlar. Zararlı yazılımlar sayesinde siber suçlular, finansal kazanç sağlayabilir, hassas verilere erişebilir, rekabet avantajı elde edebilir veya kişisel tatmin duygusu yaşayabilirler.

Siber suçluların kullandıkları zararlı yazılımlar, genellikle e-posta ekleri, internet üzerinden indirilen dosyalar, zayıf güvenlik önlemleri bulunan ağlara bağlanarak veya hedefin bilgisi dışında gerçekleşen otomatik güncellemeler yoluyla yayılır. Zararlı yazılım bulaşmış bir sistem, diğer sistemlere de hızla yayılabilir ve yaygın bir etki oluşturur.