Teknolojinin gelişimi ile birlikte çevremizdeki hemen her şey dijitalleşiyor. Postalarımızı artık bilgisayardan gönderiyor; iletişim kurmak için akıllı cep telefonlarını, birbirimize resim göndermek için ise sosyal medyayı kullanıyoruz. Teknoloji odaklı dünyanın dijitalleşme süreci, diğer alanlarda olduğu gibi sanat dünyasında da etkisini gösterdi. 2000’li yıllardan bu yana popülerliği gittikçe artan ve sanat ile teknolojinin eşsiz birlikteliği olarak kabul edilen dijital sanatın geçmişi, aslında daha eskilere dayanıyor.
Dijital Sanat Nedir?
Sanat; yaratıcılığın ve hayal gücünün müzik, dans, heykel, resim gibi araçlarla ifade edilmesidir. Dijitalleşen dünyada sanatçının duygu ve düşüncelerini ifade etmek için teknolojik araçları kullanması, dijital sanat olarak tanımlanabilir.
Sanat ve teknolojinin birleşimi olan dijital sanat, sanatçının eserlerini üretmek için teknolojik cihazları kullandığı tüm sanat dallarını kapsar. Sanatçı, geleneksel yöntemlerde kullandığı malzemeler yerine bilgisayar programlarından yararlanarak hayal gücünü ve yaratıcılığını gözler önüne serer.
Sanatçının dijital sanatı kaliteli bir şekilde üretebilmesi için bilgisayar, fotoğraf makinesi, aydınlatma araçları ve bazı bilgisayar programları gibi donanımlara sahip olması gerekir.
Teknoloji ve Sanatın Dönüşümü
Geleneksel sanat ile dijital sanat arasındaki temel fark, tasarlandığı alanın farklı olmasıdır. Örneğin geleneksel sanatta bir ressam, eserini üretirken tuval kullanır. Dijital sanatta ise eserin tasarımında bilgisayar ya da fotoğraf makinesi gibi dijital araçlar kullanılır. Dijital sanat kavramı, geniş bir alanı kapsar. Grafik düzenlemelerinden fotoğraf, heykel, resim gibi geleneksel sanat formlarının yeniden üretilip kopyalanmasına; mühendislik inşasından yapay zekâ uygulaması içeren projelere kadar pek çok uygulama, dijital sanat başlığı altında incelenebilir.
İlk dijital sanat ürünü 1946 yılında, ABD’li bilim insanları tarafından geliştirilen ilk bilgisayar ENIAC (Elektronic Numerical Integrator and Computer) aracılığıyla tasarlanmıştır. Silah yapımı ve nükleer hesaplamalar için elde edilen veriler, estetik amaçla kullanılmıştır.
Sanatçıları, teknoloji alanında uzman olan bilim adamlarıyla ortaklaşa çalışmaya yönlendirmek için Amerikan Sanat ve Teknoloji Deneyleri (EAT),1966 yılında New York’ta kurulmuştur.
1950’li yılların başında Amerikalı sanatçı ve matematikçi Ben Laposky, dalga formlarından elektronik görüntüler yaratarak, dijital sanatın öncüleri arasında yer almıştır. Günümüzde ise çok daha yeni bir dijital kavramla karşı karşıyayız: NFT. Kripto sanat olarak tanımlanabilen bu yeni terim hakkındaki ayrıntılı bilgilere “
NFT Nedir?” içeriğinden ulaşabilirsiniz.
Türkiye ve Dünyada Dijital Sanatçılar
Dijitalleşme sürecinin sanat üzerindeki etkinliğini arttırdığı 2000’li yıllarda Mike Campau, Jonathan Barr, Cristinia Siquiera, Grezegorz Domaradzki, Jerico Santander, Chuck Anderson, Pete Harrison, Pablo Afieri, Jared Nickorson, Alberto Seveso gibi sanatçılar dijital ortamda üretim yapmıştır. Chevrolet, BMW, Ford, Pepsi, ESPN ve Sony gibi dünyaca ünlü markalar ile çalışan Amerikalı dijital sanatçı Mike Campau, tüketim kültürüne yönelik “Waste Not, Want Not” ve “Stay Green, Go Red” isimli sergileriyle tüm dünyada ün kazanmıştır. Yine Beeple olarak tanınan Amerikalı grafik tasarımcı ve animatör Joseph Winkelmann, politik ve sosyal yorumlar içeren pop kültür figürleriyle dijital sanat alanında ün kazanmıştır.
Ülkemizde de dijital sanat ile ilgilenen sanatçıların sayısı her geçen gün artış göstermektedir. Türkiye’de dijital sanatın öncülerinden biri Özcan Onur’dur. 1960 yılında güzel sanatlar akademisinden mezun olan Onur, Fransa’da PC ortamında grafik programları tasarlayan bir ekipte çalışmış ve daha sonra, o dönemde hazırladığı çalışmaları İstanbul’da sergilemiştir. Dijital sanat alanındaki ilk isimlerden biri de Hamdi Telli’dir. Ahmet Atan, Bahadır Uçan, Atilla Ansen, Orhan Cem Çetin, Emre Turhal gibi isimler de dijital sanat alanında ün kazanmış sanatçılar arasındadır. Son yıllarda dünyanın en popüler dijital sanatçıları arasında Refik Anadol da göze çarpmaktadır; özellikle ünlü mimar Frank Gehry tarafından tasarlanan Walt Disney Concert Hall’un cepheleri için, yapay zekâ teknolojisi kullanarak hazırladığı dijital tasarımıyla adından söz ettirmiştir.
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. İşbu blog sayfası aracılığı ile sunulan tavsiyelere dayanarak alınan/alınacak yatırım kararlarının ve yapılan/yapılacak alım satım vb. işlemlerinden ve bu işlemlerin olası neticelerinden Türkiye İş Bankası A.Ş. herhangi bir surette sorumlu değildir.