Gezegenimizin varlığını devam ettirebilmemiz ve canlı hayatı koruyabilmemiz için mevcut yaşam tarzımızın değişmesi gerektiğinin hepimiz farkındayız. Bireysel olarak yapacağımız ufak tefek değişiklikler bile günün sonunda önemli ölçüde iyileşme sağlayabiliyor. Adını sıkça duymaya başladığımız permakültür, bu aşamada bir umut ışığı olarak görünüyor. Elini taşın altına koymak isteyen herkese daha çevre dostu, etik ve sürdürülebilir bir geleceğe geçişin parçası olma şansı sunan bu uygulamaya daha yakından bakalım!
Permakültür (Sürdürülebilir Tarım) Nedir?
Permakültür; sürdürülebilir, bütünsel bir yaşam tarzı için geliştirilmiş bir arazi yönetimi yaklaşımı olarak biliniyor. Daha basit haliyle permakültürü toprağı, kaynakları, insanları ve çevreyi karşılıklı fayda sağlayan sinerjiler aracılığıyla bütünleştiren bir uygulama olarak da tanımlamak mümkün. Kalıcı tarım veya kalıcı kültür anlamına da gelen permakültür uygulaması, aslında doğada kendi halinde bir döngü şeklinde işleyen sistemleri model alıyor.
Bu modelin, küçük yerleşim yerlerinden büyük şehirlere kadar uzanan geniş bir uygulama alanı bulunuyor. Kısacası permakültür; tarım, ormancılık, doğal kaynaklar, atık sistemlerini birleştiren bütüncül bir sistem, doğaya karşı olmak yerine onunla işbirliği yapmayı ilke edinen bir yaklaşım olarak karşımıza çıkıyor. Yazımızın devamında “sürdürülebilir tarım nedir, nasıl uygulanır” gibi sorulara daha detaylı yanıt vermeye çalışacağız.
Permakültür Yöntem ve Uygulamaları Nelerdir?
Permakültür uygulamaları ve ilkeleri, hayatın her alanında uygulanabilir zenginliğe sahiptir. Konutlar, bahçeler, pencere çerçeveleri, banliyö ve kır evleri, topluluk alanları, çiftlikler, ticari ve endüstriyel tesisler, eğitim kurumları gibi pek çok yapıda permakültür yaklaşımını uygulamak mümkün. Genel hatlarıyla permakültür uygulamaları şu şekilde sıralanabilir:
Tarımsal Ormancılık
Permakültür uygulamaları arasında en bilinenlerden biri, tarımsal ormancılık. Permakültür bahçeleri olarak da bilinen bu uygulama, doğal ormanlardan esinlenerek tasarlanıyor. Bu tasarımda, tarım ve ormancılıkta kullanılan teknolojiler birleştirilerek tarımda girişimcilik ile verimliliği artırmak amaçlanıyor. Böylece çeşitliliği ve üretkenliği bir üst seviyeye çıkararak daha verimli ve sürdürülebilir arazi sistemleri elde edilebiliyor.
Banliyö ve Kentsel Permakültür
Bu uygulama, mekanın verimli kullanılmasına dayalı bir uygulama olarak biliniyor. Kentsel permakültürde amaç, gıda üretimi için ayrılan alanı en üst seviyeye çıkarmak ve boşta kalan alanı minimumda tutmak. Örnek bir banliyö permakültür alanında; yağmur suyu toplama, yenilebilir çevre düzenlemesi, asfalt yolların kaldırılması, bir garajın yaşam alanına dönüştürülmesi, güney cephe verandasının pasif güneş enerjisine dönüştürülmesi gibi düzenlemeler bulunuyor.
Hügel Kültür
Çürümüş veya kullanılmayan ağaç atıkları ile yükseltilmiş bahçe yatağı yapma işlemi olarak bilinen hügel kültür, toprağın su tutma oranını ve verimini artırıyor. Bu uygulamada toprağın altına gömülen ahşabın gözenekli yapısı yer altında çürürken sünger görevi görüyor. Yağmur mevsimi boyunca yeterli suyu emen gömülü ahşap parçaları, kurak mevsim boyunca ekinleri sürdürmek için yeterli kaynağı sağlıyor. Daha az bakım ve daha az sulama gerektirdiği için uzun vadede daha verimli olan bu teknik, son zamanlarda benimsenen geleneksel bir uygulama.
Vermikompostlama
Bir başka yaygın uygulama olan vermikompostlamada, yeşil ve kahverengi atıkları parçalamak için solucanlar kullanılıyor. Solucanlar, bahçeyi organik olarak gübrelemek için kullanılan solucan gübreleri üretiyor ve böylece bitki büyümesi artarken topraktaki ağır metallerin varlığı da azalıyor.
Türkiye'de Permakültür Faaliyetleri
Daha yaşanabilir bir dünya için etkili çözümler sunan permakültür Türkiye sınırlarında da ilgi görüyor. Özellikle Kocaeli, Sakarya, Çanakkale, İzmir, Muğla gibi kıyı şeridinin önemli bölgelerine konumlandırılmış 12 adet permakültür çiftliği bulunuyor. Kayıtlı olan çiftliklere ek olarak projesi henüz devam eden farklı birçok permakültür uygulaması bulunuyor.
Permakültür Araştırma Enstitüsü, daha fazla uygulamanın hayata geçirilmesi, mevcut bilgi birikimi ve deneyimin aktarılması amacıyla sayısız kurslar ve çalıştaylar düzenliyor. Aynı zamanda ekosisteme uygun modellerin tasarlanması, tarım, ormancılık ve doğal kaynaklarda sürdürülebilir yöntemler geliştirme hedefleri üzerine pek çok plan hazırlanıyor.
Permakültür; temelinde basitlik ve düşük etki yaklaşımlarına sahip olsa da, çok yönlü ve geniş bir konu. Ayrıca permakültürü uygulamanın mutlak tek bir yolu yok. Bu nedenle uygulamaları tam anlamıyla gerçekleştirmek her zaman kolay olmayabilir. Bunun yerine, örneğin, bir çiftlik evi oluşturmak için plan tasarlayıp her seferinde o tasarıma eklemeler yaparak ilerleyebilirsiniz. Siz de permakültür uygulamalarınız için finansal kaynak arayışındaysanız İş Bankası’nın sunduğu
çevreci krediler ile hayallerinizi gerçeğe dönüştürebilirsiniz.
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. İşbu blog sayfası aracılığı ile sunulan tavsiyelere dayanarak alınan/alınacak yatırım kararlarının ve yapılan/yapılacak alım satım vb. işlemlerinden ve bu işlemlerin olası neticelerinden Türkiye İş Bankası A.Ş. herhangi bir surette sorumlu değildir.