Kültürel varlıklar; tarih öncesi ve tarihi devirlere ait bilim, din ve güzel sanatlarla ilgili olarak sosyal yaşama konu olmuş, bilimsel ve kültürel değer taşıyan varlıklara denir. Bu varlıklar taşınır veya taşınmaz olabilir.
Çok eski tarihlerden günümüze kadar gelebilen bu varlıklar, farklı medeniyetlerin ve kültürlerin ürünüdür. Hepsi dönemlerinin sosyal, ekonomik, mimari ya da kültürel özelliklerini taşır. Bu nedenle çok iyi şekilde korunmaları gerekir.
Kültür varlıkları katkı payı da bununla ilgili bir kavramdır. Peki, kültür varlıkları katkı payı tam olarak neyi ifade eder?
Kültür Varlıkları Katkı Payı Nedir?
Türkiye’nin 2014 yılında tanıştığı kültür varlıkları katkı payı kavramı, kültür varlıklarını korumak ve asıllarına uygun şekilde restore etmek için belediye sınırları içindeki gayrimenkullerden alınan emlak vergisinin %10'unu ifade eder.
Kültür Varlıkları Katkı Payı Hangi Hesapta Saklanır?
Belediyeler tarafından tahsil edilen katkı payları, özel bir hesapta izlenir. Daha sonra en geç tahsilatı takip eden ay sonuna kadar doğrudan il özel idarelerince açılan Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Katkı Payı hesabına yatırılır. Bu işlemden ise belediye başkanı ve hesap işleri müdürü sorumlu olur.
Kültür Varlıklıkları Katkı Payı Nasıl Alınır, Ne İçin Kullanılır?
Katkı payı hesabında toplanan miktar, taşınmaz kültür varlıklarının korunması ve değerlendirilmesi amacıyla hazırlanan projeler için kullanılmak üzere proje sahibi il özel idaresine ve il sınırları içindeki belediyelere vali tarafından aktarılır. Harcamalar yine valilik tarafından denetlenir. Peki, bu katkı payı ne için yani hangi tür projeler için kullanılır?
Kültür varlıkları katkı payı temel olarak belediye veya il özel idarelerince taşınmaz kültür varlıklarının korunması ve değerlendirilmesi amacıyla ve miktarın %95’ini aşmamak kaydıyla valilik tarafından kullanılır.
Bunun yanında il özel idarelerince ilgili
yönetmelik kapsamında gerçekleştirilecek faaliyetlerin tamamı da katkı payı hesabında toplanan miktardan karşılanabilir. Ancak il özel idarelerince proje için kullanılan bu miktar da katkı payı hesabında toplanan miktarın %30’unu geçemez. Ayrıca katkı paylarından elde edilecek gelirler de yönetmelikte belirlenen alanların dışında kullanılamaz.
Bu katkı payının kullanılabileceği projelere örnek olarak ise:
Koruma amaçlı imar planlarını,
Çevre düzenlemesi, kent tasarımı ve sokak sağlıklaştırma projelerini,
Restorasyon projeleri ile bunlara ilişkin mühendislik projelerinin yaptırılması ve esaslı onarım uygulamalarını,
Tescilli müze binalarının teşhir tanzim proje ve uygulama işlerini,
Arkeolojik kazı alanlarında yapılacak bakım, onarım ve restorasyona yönelik proje ve uygulama işlerini verebiliriz.
Kültür Varlıkları Katkı Payı Almak İçin Nasıl Başvuru Yapılır?
Taşınmaz kültür varlıklarını koruma ile ilgili hazırlanan projeler için katkı payından yararlanmak amacıyla il özel idaresi, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı ile belediyeler tarafından yapılacak olan başvurular, valilikler tarafından belirlenen zamanlarda değerlendirmeye alınır. Başvuru tarihleri her yıl ocak ayında valilikler tarafından duyurulur. Yıl içindeki başvuru dönemleri genelde 2 kez olsa da bu sayı 4’e kadar çıkabilir. Yapılacak başvurularda da bazı belgeler istenir. Bu belgelerin başlıcaları aşağıdaki gibidir:
Koruma amaçlı imar planı için planlama alanının sit sınırlarını gösteren koruma bölge kurulu kararı ve teknik rapor
Belediye sınırları içinde belediye meclis kararı
İl sınırları içinde il genel meclisi kararı
Projenin yaklaşık maliyeti
Projeleri hayata geçirmek için yapılan başvurularda istenilen temel belgeler yukarıdaki gibidir. Elbette istenilen belgeler, projenin çerçevesine ve stiline göre değişiklik gösterebilir. Bu konudaki detayları da ilgili
yönetmelik üzerinden bulabilirsiniz.
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. İşbu blog sayfası aracılığı ile sunulan tavsiyelere dayanarak alınan/alınacak yatırım kararlarının ve yapılan/yapılacak alım satım vb. işlemlerinden ve bu işlemlerin olası neticelerinden Türkiye İş Bankası A.Ş. herhangi bir surette sorumlu değildir.