İş akdi, işveren ya da çalışan tarafından çeşitli nedenlerle sonlandırılabilir. Çalışanın işten ayrılması durumunda işverenin, e-devlet üzerinden SGK’ya işten ayrılış bildirgesi vermesi gerekir. İşten çıkış işlemlerinin bir parçası olan bu beyanda işten çıkış kodu bölümü yer alır. Çalışanın işine son verilmesinin nedenine bağlı olarak bu bölüme bir kod girilmesi gerekir.
İşten Çıkış Kodu Neden Önemli?
İşten çıkış kodu, çalışanın kıdem veya ihbar tazminatı, işsizlik maaşı gibi haklarını alabilmesi bakımından önemlidir. Örneğin 4 numaralı kod, işverenin haklı bir gerekçe olmadan çalışanı işten çıkarmasıdır. 4 numaralı işten çıkış kodunda çalışan; ihbar ve kıdem tazminatı ile işsizlik ödeneği hakkına sahip olur. Yine sıkça kullanılan işten çıkış kodlarından biri olan 13 ise kadın çalışanların evlenmesi durumunda sahip oldukları işten çıkış haklarını belirler.
Öte yandan bu kodlar, işverenin de hak ve sorumluluklarını ortaya koyar. Bu nedenle SGK işten çıkış kodlarının doğru şekilde beyan edilmesi gerekir. İşten çıkış kodunun yanlış girilmesi halinde, işten ayrıldıktan sonraki 10 gün içerisinde çevrim içi ortamda gerekli düzenleme yapılabilir. 10 gün geçtikten sonra ise SGK’ya yazılı olarak başvurulması gerekir.
İşten çıkış kodunu öğrenmek isteyen çalışanlar e-Devlet İşten Çıkış Bildirgesi sayfasını kontrol edebilir. İşverenin kodu girmesi yani işten ayrılış bildirgesi yapması durumunda kod görüntülenebilir.
Güncel İşten Çıkış Kodları Nelerdir?
2021 yılına kadar 1 ile 41 arası 39 tane işten çıkış kodu bulunmaktaydı. Bunlardan birisi ise 29 numaralı koddu. 29 numaralı kod; ¨İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih" anlamına geliyordu. Bu işten çıkış kodu bazı karışıklıklara yol açtığı için Nisan 2021’de işten çıkış kodlarında değişiklik yapıldı.
29 numaralı kod çıkarıldı, 41 ile 50 arası yeni kodlar eklendi. Yeni işten çıkış kodları ve sağladığı haklar şunlar:
1. Deneme süreli iş sözleşmesinin işverence feshi
2. Deneme süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi
3. Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi (istifa)
4. Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi
5. Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi
8. Emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle
9. Malulen emeklilik nedeniyle
10. Ölüm
11. İş kazası sonucu ölüm
12. Askerlik
13. Kadın işçinin evlenmesi
14. Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması
15. Toplu işçi çıkarma
16. Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer işyerine nakli
17. İşyerinin kapanması
18. İşin sona ermesi
19. Mevsim bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod kullanılır.)
20. Kampanya bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod kullanılır.)
21. Statü değişikliği
22. Diğer nedenler
23. İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih
24. İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih
25. İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih
26. Disiplin kurulu kararı ile fesih
27. İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih
28. İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih
30. Vize süresinin bitimi ( İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod kullanılır.)
31. Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih
32. 4046 sayılı Kanunun 21. maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih
33. Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi
34. İşyerinin devri, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih
35. 6495 SK. Nedeniyle devlet memurluğuna geçiş
36. KHK ile işyerinin kapatılması
37. KHK ile kamu görevinden çıkarma
38. Doğum nedeniyle ayrılma
39. 696 KHK ile kamu işçiliğine geçiş
40. 696 KHK ile kamu işçiliğine geçilmemesi sebebiyle çıkış
41. Resen işten ayrılış bildirgesi düzenlenenler
42. İş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri için gerekli vasıflar veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu ileri sürerek, yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek işçinin işvereni yanıltması
43. İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarfetmesi veya davranışlarda bulunması, yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnatlarda bulunması
44. İşçinin işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde bulunması
45. İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması.
46. İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması.
47. İşçinin, işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi.
48. İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki iş günü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi.
49. İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi.
50. İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. İşbu blog sayfası aracılığı ile sunulan tavsiyelere dayanarak alınan/alınacak yatırım kararlarının ve yapılan/yapılacak alım satım vb. işlemlerinden ve bu işlemlerin olası neticelerinden Türkiye İş Bankası A.Ş. herhangi bir surette sorumlu değildir.