Yayınlanma Tarihi Logosu Yayınlanma Tarihi: 26.01.2021
Okuma Süresi Logosu Okuma Süresi: 4 dakika
​Son zamanlarda dünyanın ilgilendiği sorunlar çok daha farklı ve önemli bir yöne kaymaya başladı. İklim değişikliğine ek olarak özellikle plastik madde kullanımının artmasıyla beraber büyüyen atık sorunları tüm dünyayı ilgilendiren büyük problemler haline geldi. 

Ekosistemin doğal dengesinin bozulduğu günümüz koşullarında dünyanın tüm canlılar ve gelecek nesiller için daha yaşanabilir bir yer olması şart. Aksi halde gelecek dönemler için tüm canlıları büyük sorunlar bekliyor. 

Tabii son zamanlarda daha iyi bir gelecek için çeşitli çözümler üretilmeye de başlandı. Özellikle sıfır atık ve geri dönüşüm gibi konularda geliştirilen projelerle bazı ülkeler ve yerel yönetimler, bu çözümlere destek vermeye çalışıyor. Yazımızda da atık sorununa ve ülkemizdeki çözüm projelerine değineceğiz. 

Öncelikle oldukça gündemde olan ve herkes tarafından dikkatli olunması gereken “sıfır atık” konusunu detaylı bir şekilde incelemek istiyoruz. “Sıfır atık nedir?” sorusunun cevabıyla başlayalım.

Öncelikle: Sıfır Atık Nedir? 

Evlerde, iş yerlerinde ya da pek çok alanda oluşan atıkların geri kazanılmaması, mevcut kaynakların ve enerjinin kullanımı açısından çeşitli sıkıntılar yaratır. Sıfır atık da israfın önlenmesini, kaynakların daha verimli kullanılmasını, atık miktarını azaltmayı ve oluşan atığın geri dönüştürülmesini amaçlayan bir anlayıştır diyebiliriz. Yani bu anlayışla beraber atık çıkarmayı azaltma ve atıkları değerlendirme konusunda insanlara yeni bir bilinç kazandırmak amaçlanıyor.

Son zamanlarda ülkemizde ve dünyada “sıfır atık bilinci” gittikçe yaygınlaşıyor. Bu doğrultuda da çeşitli uygulamalar hayata geçiriliyor. Fakat bu uygulamaların önemini anlamak için artan atık miktarının çevreyi nasıl etkilediğini bilmemiz şart. Bu nedenle atık miktarının çevreyi nasıl ve hangi yönde etkilediğine beraber göz atabiliriz. 

atik-cevre

Atık Miktarı Çevreyi Nasıl Etkiliyor? 


Nüfusun hızla artması, şehirleşme ve tüketim maddelerinin çeşitlenmesi, atık miktarının da artmasına neden oluyor. Belli orandaki atıklar, doğada bir süre sonra temizlenebiliyor. Ama atık sayısı arttıkça doğanın bu konudaki gücü de azalıyor. Biriken atıklar ise ne yazık ki çevreyi olumsuz anlamda etkiliyor. 

Çevreyi kirleten atıklar, türlerine göre farklılık gösteriyor. Gaz, sıvı ve katı halde bulunabiliyorlar. Örneğin günümüzün en büyük sorunlarından biri olan plastik atıklar, katı atık kategorisine giriyor. Plastik atıklar o kadar kontrolsüz artıyor ki denizlerdeki güncel plastik oranının 150 milyon tondan fazla olduğu düşünülüyor. Bu da denizlerde yaşayan canlıların yaşamını ve suyun temizliğini olumsuz yönde etkiliyor. Aynı şekilde doğaya atılan plastik maddeler de uzun yıllar kaybolmadığı için toprak kirliliğine neden oluyor. 

Sanayi tesisleri, taşıtlar ve diğer alanlarda fosil yakıt kullanımı da gaz atıklarının en büyük sebepleri. Gaz atıkları ise başta hava kirliliği olmak üzere küresel ısınma, bitki örtüsünün zarar görmesi, istenmeyen kokular ve yangınlarla çevreye zarar veriyor. 

Bunların yanında Dünya Çevre Günü Raporu’na göre Türkiye’de evsel atıklar toplam atıkların %42.8’ini oluşturuyor. Bu yüksek oran da ne yazık ki çevre kirliliğini artırıyor. Evsel atıkların geri dönüşümü ve azaltılması ile ilgili detaylı bilgi edinmek için “Gelelim Asıl Konuya: Evsel Atıkları Nasıl Azaltabiliriz?” yazımıza göz atabilirsiniz.

Sıfır Atık Neden Önemli? 


Atık sorununun çevreye ve canlılara nasıl zarar verdiğinden bahsettik. Şimdi ise sıfır atık hareketinin neden bu kadar kritik olduğunu maddeler halinde ele alalım. İşte, sıfır atığın faydaları: 

Sıfır atık ile beraber kaynaklar daha verimli kullanılır. - İsrafın önüne geçildiği için maliyetler düşer. 
Çevre ve canlılar için riskler azalır. 
Ağaçların ihtiyaç fazlası kesilmesi önlenir. 
Havaya salınan sera gazı miktarında azalma olur. 
Atık depolama alanlarında tasarruf sağlanır. 
Geri dönüştürülen her 1 ton cam için 100 litre petrolden tasarruf edilebilir. 
Gelecek nesillere daha temiz ve yaşanabilir bir gezegen kalır. 

Bu noktada sıfır atık konusuyla ilgili ayrıntılı bilgiye Çevre ve Şehircilik Bakanlığının yayımladığı Sıfır Atık Yönetmeliği’nden ulaşabilirsiniz. 

Başarılı Sıfır Atık Projeleri Hangileri?


İsrafı azaltmak ve çevreyi korumak amacıyla birçok sıfır atık projesi hayata geçiriliyor. Ülkemizde de 2017 yılından bu yana Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından, sürdürülebilir kalkınma ilkeleri kapsamında “Sıfır Atık” projesi geliştiriliyor. 

Bu proje doğrultusunda Afyonkarahisar ilinde bulunan tüm resmi kurumlar projeye tam destek veriyor. İl genelinde Sıfır Atık Bilgi Sistemine kayıtlı kurum sayısının 1541 olduğu biliniyor. Ayrıca Çevre Hizmet Birliği tarafından Afyonkarahisar’daki okullarda sıfır atık ve geri dönüşüm konularıyla alakalı seminerler veriliyor. Atık pil toplama ve atık yağ toplama 
konusunda dereceye giren okullar da ödüllendiriliyor. 

Bunun yanında Manisa’nın Kırkağaç ilçesinde de “Kavunda Sıfır Atık” projesi yürütülüyor. Ön fizibilitesi başarılı bulunan proje sayesinde kavundan katma değeri yüksek ürünler elde edebilmenin araştırması yapılıyor. 

Çevre Bizim İçin Önemli 


Gördüğünüz gibi sıfır atık, üzerine düşünülmesi gereken ve buna yönelik projelerin çeşitlenmesini umduğumuz bir konu. Biz de Türkiye İş Bankası olarak 81 İlde 81 Orman, Cam Geri Dönüşüm ya da Önceliğimiz Çevre gibi kurumsal projelerimizle tüm canlılar ve çevre için elimizden geleni yapmaya çalışıyoruz. Çünkü biliyoruz ki hem bugün hem de gelecekte daha yaşanabilir bir dünyaya sahip olmak için vakit kaybetmeden harekete geçmek gerekiyor. Daha temiz ve sağlıklı bir dünya adına geliştirdiğimiz projelerimizin ayrıntıları ve bu konudaki diğer çalışmalarımızı için de Çevre​ sayfamıza göz atabilirsiniz.




Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. İşbu blog sayfası aracılığı ile sunulan tavsiyelere dayanarak alınan/alınacak yatırım kararlarının ve yapılan/yapılacak alım satım vb. işlemlerinden ve bu işlemlerin olası neticelerinden Türkiye İş Bankası A.Ş. herhangi bir surette sorumlu değildir.